امام خمینی:مقصد معرفى حق تعالى با همه اسماء و صفاتش
مجموعه سخنرانی های معنوی تربیتی حضرت امام خمینی:
به همراه فایل صوتی
مقصد معرفى حق تعالى با همه اسماء و صفاتش
قرآن و ادعیه معرف پیامبر اکرم و ائمه "علیهم السلام"
من مطلب تازه ای ندارم و خودم را لایق نمی دانم که راجع به رسول خدا - صلی الله علیه و آله و سلم - و حضرت صادق - سلام الله علیه - چیزی عرض کنم ؛ برای اینکه به آن مرتبه نیستم که بتوانم راجع به این مسائل صحبتی بکنم . فقط می خواهم عرض کنم به آقایان که معرف رسول اکرم ، قرآن است .
همان طور که خود رسول اکرم و حضرت صادق - سلام الله علیه - [و] ولی الله اعظم جلوه تام حق تعالی هستند، قرآن هم همانطوراست . قرآن هم جلوه تام خدای تعالی است ؛ یعنی ، با همه اسما و صفات ، تجلی کرده است و ولی الله اعظم و رسول اکرم را با آن اشراقهایی که ما ازش اطلاع نداریم و با همه اسما و صفات ، محقق کرده است . و همین طور ولی الله اکرم حضرت صادق و سایر ائمه را، لکن معرف ایشان خود کتاب الهی است ؛ یعنی ، هر کس هر چند در این کتاب مقدس دقت کند و توجه داشته باشد، بیشتر مطلع می شود که آورنده او کیست و چه جور آدمی است .
قرآن یک سفره ای است که انداخته شده است برای همه طبقات ؛ یعنی ، یک زبانی دارد که این زبان هم زبان عامه مردم است و هم زبان فلاسفه است و هم زبان عرفای
صفحه : 409
اصطلاحی است و هم زبان اهل معرفت ، به حسب واقع . در این کتاب شریف ، مسائلی هست که مهمش مسائل معنوی است . و رسول اکرم و سایر انبیا نیامدند که اینجا حکومت تاسیس کنند، مقصد اعلا این نیست ؛ نیامدند که اینجا عدالت ایجاد کنند، آن هم مقصداعلا نیست ، اینها همه مقدمه است . تمام زحمتها[یی ] که اینها کشیدند، چه از حضرت نوح گرفته ، از حضرت ابراهیم گرفته تا آمده است اینجا به رسول اکرم رسیده است ، تمام مشقتهایی که کشیدند و کارهایی که کردند، مقدمه یک مطلب است و او معرفی ذات مقدس حق [است . ] کتابهای آسمانی هم ، [که ] بالاترینش کتاب قرآن کریم است ، تمام مقصدش همین است که معرفی کند حق تعالی را با همه اسما و صفاتی که دارد. عامه مرم خیلی ازش چیز می فهمند - این کتاب را - و خواص هم مسائل بالاتر می فهمند و اخص خواص هم مسائل فوق آن را می فهمند، لکن انما یعرف الکتاب من خوطب به ؛ هیچ کس نمی تواند بفهمد. هر کس بخواهد پیغمبر را بشناسد، قرآن را باید بشناسد و هیچ کس نمی تواند بشناسد. و لهذا، هیچ کس پیغمبر را هم نمی تواند بشناسد. معرف ایشان کتاب خودشان است و معرف حضرت صادق - سلام الله علیه - بعد از اینکه خود پیغمبر معرف است ، خود وجودش معرف است . این فقهی است که با زبان ایشان بسط پیدا کرده است که برای احتیاج بشر از اول تا آخر، هر مسئله ای پیش بیاید، مسائل مستحدثه ، مسائلی که بعدها خواهد پیش آمد، که حالا ما نمی دانیم ، این فقه از عهده جوابش بر می آید و هیچ احتیاج ندارد به این که یک تاویل و تفسیر باطلی بکنیم .
خود فقه ، خود کتاب و سنت ، خود فقهی که اکثرش را حضرت صادق - سلام الله علیه - بیان فرموده است ، این فقه همه احتیاجات صوری و معنوی و فلسفی و عرفانی همه بشر را در طول مدت الی یوم القیامه [تامین کرده ، ] این محتوایش این طور است . اینهامعرفی است که خود اینها معرف این بزرگواران اند و ما نمی توانیم که از آنها تعریفی بکنیم که لایق آنها باشد.
ادعیه ائمه هدی ، دعاهای آنها، همان مسائلی را که کتاب خدا دارد، دعاهای آنها هم دارد با یک زبان دیگر. قرآن یک زبان دارد، یک نحو صحبت می کند و همه مطالب را
صفحه : 410
دارد، منتها بسیارش در رمز است که ما نمی توانیم بفهمیم و ادعیه ائمه - علیهم السلام -یک وضع دیگری دارد. به تعبیر شیخ عارف و استاد ما، ادعیه کتاب صاعد است . قرآن نازل ؛ (1) تعبیر می فرمود به اینکه قرآن کتاب نازل است که از آنجا نزول کرده است وادعیه ائمه کتاب صاعد است ؛ همان قرآن است رو به بالا می رود، جواب اوست تقریبا.کسی بخواهد بفهمد که مقامات ائمه چی است ، باید رجوع کند به آثار آنها؛ آثار آنهاادعیه آنهاست . مهمش ادعیه آنهاست و خطابه هایی که می خواندند؛ مثل مناجات شعبانیه ، مثل نهج البلاغه ، مثل دعای یوم العرفه و اینهایی که انسان نمی داند که چه بایدبگوید درباره آنها.
در هر صورت ، ما عاجزیم از اینکه شکر این نعمت را بجا بیاوریم که ما اهل یک مذهبی هستیم که از این دو منبع استفاده می کنیم : از منبع وحی و از منبع ولایت . و سایرفرق این منبع دوم را کم دارند و ما شکر این نعمت را نمی توانیم بجا بیاوریم . و از خدای تبارک و تعالی می خواهیم که به ما توفیق بدهد که بتوانیم شکر این نعمت را بجای بیاوریم .
و وقتی که مفاد آیات شریفه را می خوانیم یا سیره انبیا را ملاحظه می کنیم ، می بینیم که آنها تمامشان یکی از کارهای که البته مقصد نبوده لکن مقدمه بوده ، این بوده است که عدالت را در دنیا ایجاد کنند. پیغمبر می خواهد عدالت ایجاد کند تا بتواند آن مسائلی که دارد که آن مسائل ، انسان می خواهد درست کند، آن مسائل را طرح کند و از زمانی که وحی برای پیغمبرها آمده است یکی از مسائلشان همین معنا بوده است که معارضه می کردند با کسانی که ظلم داشتند، ظالم بودند، ستمگر بودند، خونخوار بودند، و هرکدام به یک صورتی با آنها معارضه می کردند. و گمان نشود که هیچ پیغمبری تو خانه اش می نشسته و فقط یا دعا می خوانده یا احکام می گفته . خیر، این طور نیست ؛ احکام رامی گفتند، دنبالش می رفتند برای اجرا.
1- در اصل "صاعد" ذکر شده بود.
صفحه : 411
انبیا و تشکیل حکومت اسلامی
ابراهیم مسائل را می گفت ؛ بعد هم بر می داشت [با] بتهایی که آن وقت [بود] - مثل این بود که یکی به خدای تبارک و تعالی در مذهب ما جسارت کند - این طور معارضه می کرد باهاشان . ولی مسائل را هم می گفت ، مقابله می کرد با ستم ، مقابله می کرد با ظلم .این معنایی که به خورد ما داده بودند قدرتهای مستکبر جهان که نباید دیانت در سیاست دخالت بکند، این از آن سیاستهایی بوده است که آنها داشتند برای عقب نگه داشتن مسلمین و برای اینکه نگذارند اینها معارضه کنند. و لهذا، اینها را وادار کردند، این قدرتبلیغ کردند که در بین بسیاری از قشرها این است که آخوند به سیاست چه کار دارد؟چه کار داری ، تو برو دعایت را بخوان ! حتی حضرت عیسی - سلام الله علیه - که این اشخاصی که تابع او هستند خیال می کنند که حضرت عیسی فقط یک معنویاتی می گفته است ، ایشان هم همین طور بوده ؛ از اول بنا بوده بر این که معارضه کند. آن وقتی که متولدشده ، تازه متولد شده است ، می گوید که من کتاب آوردم . قرآن این را نقل می کند که تازه متولد شده بود، وقتی که مادرش به واسطه آن تهمتهایی که می زدند - یهود برش می زدند- ناراحت بود؛ همچو که متولد شد، گفت که نه ، غصه نخور اگر کسی آمد پیشت باهات صحبت بکند، تو بگو که من صایمم - و صایم بوده لابد - و بروید از آن بچه بپرسید. اینهاآمدند، حضرت تازه متولد شده بود. آمدند بنا کردند به حضرت مریم حرفهای نامربوطزدن . حضرت مریم هم اشاره کرد به او که بروید آنجا. گفتند: ما چه جور با این [بچه ]تکلم کنیم ؟ بعد ایشان شروع کرد که خدا به من کتاب داده است . ببینید چی می گوید! این مسئله کتاب دادن معلوم می شود یک مسائلی قبل از این است که ایشان متولد بشود."کتاب بهم داده ، به من توصیه کرده چه بکنم ، چه بکنم "؛ همان مسائل را می گوید. یک همچو حضرت عیسایی نمی نشیند تو خانه و مسئله بگوید تا چه بشود. اگر مسئله می خواست بگوید و مسئله گو بود، دیگر چرا دارش می کشیدند؟! دیگر چرا اذیتش می کردند؟!
و همین طور سایر انبیا و آن چیزی که از همه مشهودتر است . حضرت رسول
صفحه : 412
- سلام الله علیه - است که آمد و تشکیل اداره داد، تشکیل حکومت داد. این معنایش این است که کار دارند به حکومت ، در سیاست کار دارند. و تشکیل حکومت دادن جز این است که دخالت در سیاست است و وارد شدن در عرصه سیاست است ؟ بنابراین این مسئله ای را که در بین مسلمین همین طور تزریق کردند تا حتی بعض از خواص هم به این معنا اعتقاد پیدا کردند که شما بروید سراغ مسجد، ماهم می رویم سراغ حکومت ، این برای این بود که این طور به سر ما بیاورند. این طور به سر همه مسلمین بیاورند که داریدمشاهده می کنید.
مسلمین باید بیدار بشوند. مسلمین از سیره انبیا و خصوصا مسلمین از سیره پیغمبر اکرم باید مطالعه کنند. ببینند چه کرده است و ما باید تاسی کنیم . اگر پیغمبر آمده بود و فقط تومسجد مدینه نشسته بود و قرآن را ذکر کرده بود و دیگر کاری هم نداشت ، ما هم می رفتیم همین کار را می کردیم ؛ ما تاسی می کردیم . اما کسی که آمده است ، از همان اول که آمده است در مکه مشغول مبارزه بوده است - یک نحوی غیر از آن نحوی که درمدینه دیگر مسلحانه بود - تا وقتی آمد مدینه ، در مدینه که آمد حکومت تشکیل داد.فرستاد؛ مبلغ فرستاد؛ حکومت فرستاد در همه جا؛ آن جایی که دستش می رسید. مژده داد ایشان به مردم که ما می گیریم دنیا را، همه را از بین می بریم ، روم را از بین می بریم ،ایران را از بین می بریم ؛ یعنی ، از آن وضعی که آنها دارند که بت پرستی می کنند یاآتش پرستی می کنند، این را از بین می برند. و الا احیا کردند همین مدت کوتاهی که پیغمبر اکرم زندگی کرد؛ احیا کرد بشر را.
مسلمین باید تاسی کنند به او که او چه کرد، ما هم باید آن کار را بکنیم : او حکومت تشکیل داد، ما هم باید حکومت تشکیل بدهیم ؛ او جنگ کرد، ما هم باید جنگ بکنیم ؛او دفاع کرد، ما هم باید دفاع کنیم . بنابراین ، ما اگر تابع این پیغمبر اکرم هستیم ، اگر تابع ائمه هدی هستیم ، ببینیم که اینها در ایام حیاتشان چه کردند. نشستند و مسئله گفتند؟ چنانچه مسئله گو بودند، چه کار داشتند بهشان این ظالمین و این مستکبرین که بکشندشان وحبسشان کنند و تبعیدشان کنند و ببرندشان به خارج و نگذارند که کسی پیششان برود؟ در
صفحه : 413
عین حالی که همه این مضیقه ها بوده ، شما می بینید که فقه چه جور دامنه ای دارد وچه جور دامنه هایی خواهد داشت و همه اش از کتاب و سنت است .
خدای تبارک و تعالی ما و شما را از شر این مستکبرین نجات بدهد. و ملتهای ایران را، ملتهای دیگران را، همه مسلمین را بیدار کند تا دماغ این مستکبرین را به خاک بمالد وآنها را رسوا کند؛ همان طوری که تا کنون رسوا کرده است .
و السلام علیکم و رحمه الله